PAŃSTWOWA

KOMISJA WYBORCZA

ZPOW-503-19/15

Informacja o tworzeniu komitetu wyborczego wyborców
w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 25 października 2015 r.

Przepisy ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112, z późn. zm.) stanowią, że czynności wyborcze związane w szczególności ze zgłaszaniem list kandydatów na posłów, kandydatów na senatorów oraz prowadzeniem, na zasadzie wyłączności, kampanii wyborczej na ich rzecz wykonują, w imieniu partii politycznych i koalicji partii politycznych oraz wyborców, komitety wyborcze utworzone przez te podmioty.

1. Obywatele, w liczbie co najmniej 15, mający prawo wybierania, mogą utworzyć komitet wyborczy wyborców, składając pisemne oświadczenie o utworzeniu komitetu z podaniem swoich imion i nazwisk, adresów zamieszkania oraz numerów ewidencyjnych PESEL.

Uwaga!

Z treści przepisów Kodeksu wyborczego nie wynika, by obywatele tworzący komitet wyborczy wyborców musieli stale zamieszkiwać w okręgu wyborczym, w którym komitet zamierza zgłaszać listy kandydatów na posłów i/lub kandydata na senatora.

 2. Komitet wyborczy powołuje ze swego grona:

1)       pełnomocnika wyborczego,

2)       pełnomocnika finansowego.

Uwaga!

Zgodnie z art. 96 Kodeksu wyborczego można być pełnomocnikiem wyborczym tylko jednego komitetu wyborczego.

Zgodnie z art. 127 § 2 i 3 Kodeksu wyborczego pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego nie może być kandydatem na posła lub senatora, pełnomocnikiem wyborczym komitetu wyborczego, pełnomocnikiem finansowym innego komitetu wyborczego oraz funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu art. 115 § 13 Kodeksu Karnego. Zgodnie z tym przepisem funkcjonariuszem publicznym jest:

1)       Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej;

2)       poseł, senator, radny;

3)       poseł do Parlamentu Europejskiego;

4)       sędzia, ławnik, prokurator, funkcjonariusz finansowego organu postępowania przygotowawczego lub organu nadrzędnego nad finansowym organem postępowania przygotowawczego, notariusz, komornik, kurator sądowy, syndyk, nadzorca sądowy i zarządca, osoba orzekająca w organach dyscyplinarnych działających na podstawie ustawy;

5)       osoba będąca pracownikiem administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba w zakresie, w którym uprawniona jest do wydawania decyzji administracyjnych;

6)       osoba będąca pracownikiem organu kontroli państwowej lub organu kontroli samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe;

7)       osoba zajmująca kierownicze stanowisko w innej instytucji państwowej;

8)       funkcjonariusz organu powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego albo funkcjonariusz Służby Więziennej;

9)       osoba pełniąca czynną służbę wojskową;

10)  pracownik międzynarodowego trybunału karnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe.

3. Pełnomocnik wyborczy i pełnomocnik finansowy muszą wchodzić w skład komitetu wyborczego.

4. Nazwa komitetu wyborczego wyborców musi zawierać wyrazy „komitet wyborczy wyborców” oraz nazwę komitetu wyborczego lub skrót jego nazwy odróżniające się wyraźnie od nazw i skrótów nazw innych komitetów wyborczych. Nazwa i skrót nazwy komitetu wyborczego utworzonego przez wyborców muszą być rożne od nazw lub skrótów nazw partii politycznych lub organizacji wpisanych odpowiednio do ewidencji lub rejestru.

Uwaga!

Jedynie nazwa i skrót nazwy komitetu wyborczego utworzonego przez wyborców zrzeszonych w zarejestrowanych organizacjach mniejszości narodowych mogą być tożsame z nazwą i skrótem nazwy tej organizacji. W takim przypadku do zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego dołącza się dokument właściwego organu statutowego organizacji mniejszości narodowej potwierdzający utworzenie komitetu wyborczego przez wyborców będących członkami tej organizacji.

5. W przypadku gdy komitet wyborczy wyborców postanowi używać skrótu nazwy komitetu wyborczego skrót ten musi umożliwiać jego identyfikację przez nawiązanie do pełnej nazwy komitetu. Skrót nazwy może składać się z nie więcej niż 45 znaków drukarskich wliczając spacje.

Uwaga!

Należy pamiętać, że jeżeli nazwa komitetu wyborczego wyborców, w tym wyrazy „komitet wyborczy wyborców” przekracza 45 znaków drukarskich wliczając spacje, to podanie skrótu nazwy jest obowiązkowe. Stosownie bowiem do art. 212 § 4 i art. 258 oznaczenie listy kandydatów na posłów lub kandydata na senatora na urzędowych obwieszczeniach oraz na karcie do głosowania może składać się z nie więcej niż 45 znaków drukarskich wliczając spacje.

6. Komitet wyborczy wyborców musi zebrać co najmniej 1 000 podpisów obywateli mających prawo wybierania do Sejmu, popierających utworzenie komitetu wyborczego wyborców.

Uwaga!

Nawet komitet wyborczy wyborców, który zamierza zgłosić jednego kandydata na senatora zobowiązany jest do zebrania 1000 podpisów popierających jego utworzenie.

Z treści przepisów Kodeksu wyborczego nie wynika, by obywatele popierający utworzenie komitetu musieli stale zamieszkiwać w okręgu wyborczym, w którym komitet zamierza zgłaszać listy kandydatów na posłów i/lub kandydata na senatora.

7. Pełnomocnik komitetu wyborczego wyborców zawiadamia Państwową Komisję Wyborczą o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców.

8. Zawiadomienie to musi być dokonane w terminie do 50. dnia przed dniem wyborów (art. 204 § 6 Kodeksu wyborczego). W związku z tym, że 50. dzień przed dniem wyborów wypada w sobotę, to zgodnie z art. 9 § 2 Kodeksu wyborczego zawiadomienie musi zostać złożone najpóźniej w dniu 7 września 2015 r. do godz. 16.15. 

9. Zawiadomienie o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców musi zawierać:

1)  nazwisko i imię (imiona) pełnomocnika wyborczego komitetu wyborczego wyborców, który sporządził zawiadomienie oraz oznaczenie miejsca i daty sporządzenia zawiadomienia i podpis pełnomocnika pod zawiadomieniem;

2)  informację, że komitet wyborczy zamierza zgłaszać kandydatów na posłów i kandydatów na senatorów lub tylko kandydatów na posłów, bądź tylko kandydatów na senatorów (kandydata na senatora);

3)  nazwę utworzonego komitetu wyborczego wyborców, zgodną z art. 92 i art. 95 Kodeksu wyborczego;

4)  skrót nazwy komitetu wyborczego wyborców (jeśli komitet postanowił używać skrótu swojej nazwy lub nazwa komitetu wyborczego wyborców przekracza 45 znaków drukarskich wliczając spacje);

5)  adres siedziby komitetu wyborczego wyborców;

6)  informację o powołaniu pełnomocnika wyborczego i pełnomocnika finansowego komitetu z podaniem następujących danych:

-     imię (imiona) i nazwisko, adres zamieszkania i numer ewidencyjny PESEL pełnomocnika wyborczego komitetu, uprawnionego, z zastrzeżeniem art. 127 § 1 Kodeksu wyborczego, do występowania na rzecz i w imieniu komitetu wyborczego,

-     imię (imiona) i nazwisko, adres zamieszkania i numer ewidencyjny PESEL pełnomocnika finansowego komitetu, odpowiedzialnego, zgodnie z art. 127 § 1 Kodeksu wyborczego, za gospodarkę finansową komitetu;

7)  imię (imiona) i nazwiska, adresy zamieszkania oraz numery ewidencyjne PESEL obywateli tworzących komitet wyborczy wyborców.

Ze względów organizacyjno-porządkowych pożądane jest podanie, na użytek Państwowej Komisji Wyborczej, danych kontaktowych do komitetu wyborczego i pełnomocników (numerów telefonów i faksów, adresów e-mail).

10. Zawiadomienie podpisuje pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego wyborców.

(wzór zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców stanowi załącznik nr 1 do niniejszej informacji).

11. Do zawiadomienia załącza się:

1)  oświadczenie o utworzeniu komitetu wyborczego (wzór oświadczenia o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców stanowi załącznik nr 2 do niniejszej informacji);

2)  oświadczenie pełnomocnika wyborczego komitetu wyborczego o przyjęciu funkcji pełnomocnika wyborczego (wzór oświadczenia pełnomocnika wyborczego o przyjęciu obowiązków stanowi załącznik nr 3 do niniejszej informacji);

3)  oświadczenie pełnomocnika finansowego komitetu wyborczego o przyjęciu funkcji pełnomocnika finansowego oraz spełnieniu wymogów wymienionych w art. 127 § 2 i 3 Kodeksu wyborczego (wzór oświadczenia pełnomocnika finansowego o przyjęciu obowiązków stanowi załącznik nr 4 do niniejszej informacji).

4)  uchwałę komitetu wyborczego o powołaniu pełnomocnika wyborczego, jeżeli informacji o powołaniu pełnomocnika nie ma w oświadczeniu o utworzeniu komitetu wyborczego;

5)  wykaz co najmniej 1000 obywateli, mających prawo wybierania do Sejmu, popierających utworzenie komitetu wyborczego wyborców, zawierający ich imiona, nazwiska, adresy zamieszkania, numery ewidencyjne PESEL oraz własnoręczne podpisy obywateli. Z treści nagłówka wykazu obywateli musi jednoznacznie wynikać, że złożone przez nich podpisy oznaczają poparcie dla utworzenia komitetu wyborczego wyborców oznaczonego poprzez nazwę, utworzonego w związku z wyborami do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonymi na dzień 25 października 2015 r. Prawo do udzielenia poparcia dla utworzenia komitetu wyborczego mają wszyscy wyborcy bez względu na miejsce stałego zamieszkania, a więc nie tylko wyborcy z okręgu, w którym komitet wyborczy zamierza zgłosić listę kandydatów na posłów lub kandydata na senatora. Adres zamieszkania obywateli (wyborców) podany w wykazie, pod rygorem odrzucenia podpisu, powinien obejmować nazwę miejscowości (miasta, wsi, osady) oraz nazwę ulicy i numer domu oraz numer mieszkania. Podawanie kodu pocztowego nie jest konieczne. W miejscowościach, w których nie ma ulic konieczne jest wskazanie numeru domu (posesji). Podanie numeru lokalu dotyczy tylko budynków wielomieszkaniowych. Dopuszczalne jest w rubryce „Adres zamieszkania” posłużeniem się powszechnie używanym i jednoznacznie rozumianym skrótem tej nazwy, jeżeli inne dane dotyczące adresu zamieszkania (nazwa ulicy, numer domu, numer lokalu) zostały podane zgodnie z wymaganiami. Dopuszczalne jest również postawienie w rubryce na to przeznaczonej znaku odnośnika do adresu wskazanego w pozycji bezpośrednio wyżej umieszczonej w wykazie podpisów, pod warunkiem, że osoby wymienione w tych pozycjach zamieszkują pod tym samym adresem.

(wzór wykazu obywateli popierających utworzenie komitetu wyborczego wyborców stanowi załącznik nr 5 do niniejszej informacji).

12. Zawiadomienie przyjmuje i wstępnie sprawdza wyznaczony członek Państwowej Komisji Wyborczej lub sekretarz Komisji albo pracownik Krajowego Biura Wyborczego upoważniony przez sekretarza Komisja, w czasie godzin pracy Krajowego Biura Wyborczego, tj. od poniedziałku do piątku od godziny 8.15 do 16.15. Jeżeli zawiadomienie zostanie złożone bezpośrednio Komisji w jej siedzibie, przyjmujący wyda dokonującemu zawiadomienie potwierdzenie jego złożenia. Przyjmujący zawiadomienie wstępnie sprawdzi, czy spełnia ono warunki ustawowe oraz czy do zawiadomienia dołączono wymagane załączniki. Swoje uwagi dotyczące dostrzeżonych wad formalnych zawiadomienia przyjmujący przekaże ustnie osobie składającej zawiadomienie z zastrzeżeniem, że ostatecznej oceny poprawności zawiadomienia dokona Państwowa Komisja Wyborcza.

Wykaz co najmniej 1000 obywateli popierających utworzenie komitetu wyborczego będzie poddawany czynnościom sprawdzającym w dniu złożenia zawiadomienia, a jeżeli będzie to niemożliwe – w następnym dniu roboczym. Stosownie do art. 204 § 7 pkt 3 Kodeksu wyborczego Państwowa Komisja Wyborcza przyjmie w całości wykaz obywateli popierających utworzenie komitetu wyborczego wyborców dołączony do zawiadomienia także wówczas, gdy wykaz obejmuje liczbę obywateli przewyższającą ustawowe minimum wymagane dla zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego. Sprawdzanie wykazu odbywać się będzie pod nadzorem członka Komisji lub sekretarza Komisji i przeprowadzane będzie przez pracowników Krajowego Biura Wyborczego lub zespół rachmistrzów wyznaczonych przez Komisję. Badanie wykazu podpisów będzie prowadzone do stwierdzenia, czy ustawowe minimum liczby obywateli popierających utworzenie komitetu wyborczego zostało osiągnięte. Badanie wykazu osób popierających utworzenie komitetu wyborczego będzie polegało na ustaleniu, czy wykaz obywateli spełnia warunki określone w art. 204 § 6 i § 7 pkt 3 Kodeksu wyborczego, w szczególności, czy:

1)       z treści i układu graficznego wykazu podpisów obywateli wyraźnie wynika ich poparcie dla utworzenia komitetu wyborczego oznaczonego nazwą. Jeśli karta z wymaganymi danymi zespolona będzie z kartą bez tych danych, podpisy od miejsca zespolenia będą traktowane jako złożone wadliwie; formularz wykazu powinien być złożony w oryginale – wypełnione strony wykazu będące kopiami będą traktowane jako wadliwe;

2)       imię (imiona) i nazwisko podano w pełnym brzmieniu (a nie np. pierwsza litera imienia);

3)       adres zamieszkania obejmuje: nazwę miejscowości (miasta, wsi, osady), nazwę ulicy i numer domu oraz numer mieszkania i spełnia warunki wskazane w pkt 11 ppkt 5;

4)       podany został numer ewidencyjny PESEL; brak wskazania tego numeru lub podanie numeru wadliwego spowoduje uznanie poparcia za złożone wadliwie;

5)       według danych dotyczących daty urodzenia zawartych w numerze ewidencyjnym PESEL udzielający poparcia ukończył 18 lat;

6)       obok danych umieszczono podpis obywatela; brak podpisu oznacza, że poparcie nie zostało udzielone.

Zbiorcze ustalenia dotyczące weryfikacji wykazu podpisów zostaną podane w protokole wewnętrznym badania wykazu obejmującym: ogółem liczbę obywateli, którzy złożyli podpisy, liczbę podpisów złożonych wadliwie z podziałem według rodzaju wad i liczbę obywateli, którzy prawidłowo udzielili poparcia utworzeniu komitetu wyborczego. W przypadku wątpliwości co do wiarygodności danych wymienionych w wykazie obywateli udzielających poparcia, Państwowa Komisja Wyborcza może dodatkowo zarządzić sprawdzenie tych danych z danymi zarejestrowanymi w systemie PESEL.

13. Jeżeli zawiadomienie o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców spełnia określone w Kodeksie wyborczym warunki, Państwowa Komisja Wyborcza, w terminie 3 dni od doręczenia zawiadomienia, postanawia o jego przyjęciu; postanowienie to doręcza się niezwłocznie pełnomocnikowi wyborczemu (art. 97 § 1 Kodeksu wyborczego).

14. Jeżeli zawiadomienie wykazuje wady, Państwowa Komisja Wyborcza, w terminie 3 dni od jego doręczenia wzywa pełnomocnika wyborczego do ich usunięcia terminie 5 dni. Jeśli wady nie zostaną w terminie usunięte Państwowa Komisja Wyborcza odmawia przyjęcia zawiadomienia. Postanowienie w tej sprawie, wraz z uzasadnieniem, doręcza się niezwłocznie pełnomocnikowi wyborczemu (art. 97 § 2 Kodeksu wyborczego).

Uwaga!

Uzupełnienie wykazu podpisów może być dokonane tylko do czasu upływu terminu przewidzianego do zawiadomienia Komisji o utworzeniu komitetu wyborczego, tj. do dnia 7 września 2015 r. do godz. 16.15. Jeśli ustalenia wad wykazu podpisów Komisja dokona po upływie ustawowego terminu dla przyjmowania zawiadomień lub gdy do upływu tego terminu dokonujący zgłoszenia nie dokonał uzupełnienia wykazu podpisów, Państwowa Komisja Wyborcza odmówi przyjęcia zawiadomienia.

15. Pełnomocnikowi wyborczemu służy prawo wniesienia skargi do Sądu Najwyższego na postanowienie o odmowie przyjęcia zawiadomienia. Skargę wnosi się w terminie 2 dni od daty doręczenia pełnomocnikowi wyborczemu postanowienia o odmowie przyjęcia zawiadomienia (art. 205 § 1 Kodeksu wyborczego). Od orzeczenia Sądu Najwyższego nie przysługuje środek prawny (art. 205 § 2 Kodeksu wyborczego).

Uwaga!

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Kodeksu wyborczego termin wniesienia skargi do sądu jest dotrzymany, jeżeli skarga zostanie złożona w sądzie z zachowaniem terminu. O zachowaniu terminu w odniesieniu do przesyłki listowej rozstrzyga więc nie data nadania przesyłki, lecz data jej wpływu do sądu.

16. Od dnia wydania postanowienia o przyjęciu zawiadomienia o utworzeniu komitetu komitet wyborczy wyborców może pozyskiwać i wydatkować środki finansowe, co jest dodatkowo uwarunkowane uprzednim otwarciem rachunku bankowego.

Uwaga!

Środki finansowe komitetu wyborczego wyborców mogą pochodzić wyłącznie z wpłat obywateli polskich mających miejsce stałego zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz kredytów bankowych zaciąganych wyłącznie na cele związane z wyborami (art. 132 § 3 pkt 2 Kodeksu wyborczego).

Wydanie postanowienia o przyjęciu zawiadomienia stanowi podstawę do otwarcia rachunku bankowego, dokonania wpisu do Rejestru Gospodarki Narodowej (REGON) oraz nadania numeru identyfikacji podatkowej (NIP) – art. 134 § 1 Kodeksu wyborczego. Otrzymanie postanowienia o przyjęciu zawiadomienia otwiera drogę do podjęcia działań związanych ze zgłaszaniem list kandydatów na posłów oraz kandydatów na senatorów, tj. np. zbierania podpisów poparcia.

17. Pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego wyborców, w terminie 7 dni od dnia przyjęcia przez Państwową Komisję Wyborczą zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego, zawiadamia Komisję o adresie strony internetowej, na której komitet wyborczy umieszcza informacje określone w Kodeksie wyborczym (art. 102 § 1 Kodeksu wyborczego);

18. Po wydaniu przez Państwową Komisję Wyborczą postanowienia o przyjęciu zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców nie są dopuszczalne zmiany nazwy komitetu wyborczego i skrótu nazwy, celu w jakim komitet został utworzony oraz składu obywateli tworzących komitet wyborczy wyborców.

— * —

W załącznikach do niniejszej „Informacji" Państwowa Komisja Wyborcza zamieszcza, do wykorzystania pomocniczo, wzory dokumentów związanych z zawiadomieniami dotyczącymi utworzonych komitetów wyborczych.

Zastępca Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej: Wiesław Kozielewicz